“ Koçluk kendini ileri taşıma hedefinde olanlar için muhteşem bir buluşmadır. Kiminle buluşma? İçimizdeki öz potansiyel ile buluşma” olarak tanımlamış sevgili İsmail Barış Özpazarcık “Bütünsel Koçluk” kitabında.
Bireyin öz potansiyeli ile buluşması öyle bir güç ki, kişinin düşündüğünü sanarak değil gerçekten düşünerek kendisinde varlığını şimdiye kadar farketmediği ya da farkedemediği bilgileri,birikimleri farklı bakış açıları ile ortaya çıkarmasıdır. Ve öyle bir güç ki; bundan sonrasında nasıl davranması gerektiğine dair net kararlar vermesi, kişinin ileriyi görmesi, ayaklarının yere artık daha sağlam basarak güven kazanmasıdır.
Koçluk herşeyden bağımsız bir şekilde düşünmemizi geliştirebilir. Kendi üzerimize düşünürken, kendimizi değerlendirirken ve analiz ederken yepyeni, farklı bir yüzümüzü ortaya da çıkarabilir.
Koçluk sisteminin KHA kişiye tüm bu özellikleri kazandırmak için önemli bir sırrı var; Yerinde ve Güçlü sorular sormak. İşte bu noktada felsefenin kurucusu kabul ettiğimiz büyük filozof Sokrates'i anmamak büyük haksızlık olur herhalde. Sanki bu sistem O'nun elinden çıkmışta daha nice düşünürler tarafından geliştirilerek günümüze kadar gelmiş izlenimini yaratıyor.
“ Eleştirilmemiş ve sorgulanmamış hayat yaşamaya değmez” diyor Sokrates. O'na göre gerçekten yaşamanın sırrı insanın kendisini ve başkalarını sürekli sınamasıdır. Bu şekilde bir yaşam için geliştirdiği yöntem ise başarılı koçluk sisteminin ilk adımı olarak kabul edilebilir.
Sokrates yönteminin temelinde soru-yanıt tekniği ile kavramlara açıklık getirme ve tartışma konusu olan kavramların çeşitli açılardan ele alınması, açıklanması yatar.
Sokratik Sorgulamayı kullanmaya yönelik ipuçları şu şekilde sıralanıyor;
• Konuşmaya anlam ve yön veren anlamlı sorular planlamak.
• Bekleme zamanı kullanmak: kişilere cevap vermeleri için en az otuz saniye vermek.
• Kişilerin cevapları üzerinde iz sürmek.
• Araştırmaya yönelten sorular sormak.
• Tartışılan kilit noktaları, düzenli aralıklarla yazıda özetlemek.
• Kişilere , ortaya atılan araştırmaya yönelten sorular aracılığıyla bilgileri kendi kendilerine keşfetmelerine izin vermek.
İşte tam da bir koçun yapması gereken temel maddeler aslında öyle değil mi? Birde Sokratik soru türleri ve örneklerini inceleyelim. Eminim sizde benim gibi koçluk sistemi adına atılmış ilk adımları görmenin mutluluğunu yaşayacaksınız ve şaşıracaksınız.
Sokratik Soru Türleri ve Örnekleri
Açıklama Soruları
• ___________ ile ne demek istiyorsunuz?
• Bunu başka bir şekilde ifade edebilir misiniz?
• Bu noktayı daha da genişletebilir misiniz?
Önceki bir soru ya da konuyla ilgili Sorular
• Bu soru niçin önemlidir?
• Bu soruya dayanarak, hangi varsayımlarda bulunabiliriz
• Bu soru bizi diğer önemli konu ve sorulara götürebilir mi?
Varsayım Soruları
• Insanlar niçin bu varsayımda bulunurlar?
• Bunun yerine ne varsayabiliriz?
• Sizi doğru anlıyor muyum?
Sebep ve Kanıt Soruları
• Bunun doğru olduğunu niçin düşünüyorsunuz?
• Başka hangi bilgilere ihtiyaç duyarız?
• Nasıl bir akıl yürütmeyle bu sonuca vardınız?
• Sizi buna inandıran nedir?
Köken ya da Kaynak Soruları
• Bu fikri nereden edindiniz?
• Böyle hissetmenize ne sebep oldu?
• Hep böyle mi hissettiniz?
• Fikriniz birisinden ya da birşeyden etkilendi mi?
Öneri ve Sonuç Soruları
• Bunun nasıl bir etkisi olur?
• Alternatifi nedir?
• Bu olsaydı, sonuç olarak ne olurdu? Niçin?
Bakış Açısı Soruları
• Başka insan grupları bu soruyu nasıl cevaplardı? Niçin?
• __________’a inanan birisi ne düşünebilir?
• Alternatifi nedir?
• ______ ve _______’nin fikirleri nasıl benzer ve farklıdır? |